|
MRP |
 |
MRP (Materials
Requirements Planning) NED�R ?
Malzeme gereksinim planlama (MRP) sistemi; son �r�nler i�in
haz�rlanm�� olan ana �retim program�n�, bunlarda kullan�lan hammadde
ve par�alar�n (yar� malzeme) tedariki i�in ayr�nt�l� bir programa
d�n��t�rmeye y�nelik i�lemsel teknikler toplulu�u olarak
tan�mlanabilir. Kimi zaman MRP,yaln�zca bir stok y�netim anlay���
olarak alg�lan�yor olsa da �retim y�netimi a��s�ndan bundan daha
ileri anlamlar� da vard�r. Malzeme gereksinim planlama yakla��m�;
planlanan �retimi ve sevkiyat� ger�ekle�tirebilmek i�in
malzemelerin, par�alar�n firmaya zaman�nda gelmesini ve �retimin
zaman�nda bitirilmesini sa�lamak, sistemde m�mk�n en az miktarda
stok bulundurulmas�n� sa�lamak, �retim, sevkiyat ve sat�nalma
faaliyetlerini planlamak gibi ama�lar� ger�ekle�tirmek i�in
kullan�labilir. K�sa vadeli, eylemsel bir planlama �abas�d�r.
MRP, bilgisayar tabanl� �retim planlama ve stok kontrol
sistemidir.Uygun programlama y�ntemi ile sipari�lerin �nceliklerini
saptar.Malzemenin zaman�nda temini i�in planlamada gereken
g�ncelle�tirmeyi yapar. Teslim tarihinde olabilecek gecikmeleri
minimize etmeye �al���r. MRP yakla��m� temel olarak a�a��daki
kavramlara dayan�r:
Ba��ms�z talepler: Firman�n ��kt�s�n� olu�turan son �r�nlere ili�kin
istemler ba��ms�z talep olarak adland�r�l�r. Ba��ms�z talep
s�reklidir ve rassal niteliktedir.
Ana �retim program�: D�nemler itibar� ile son �r�nden ne miktarda
�retilece�ini belirtir. Ana �retim program�; sat�� tahminleri
dolay�s�yla ba��ms�z talebi ve �retim program�n� dikkate al�r.
Ayr�ca malzeme ve kapasite durumunu, y�netim politikalar�n� ve firma
hedefleri gibi konular� da g�z�n�ne almak zorundad�r. Etkin bir ana
�retim program� olu�turabilmek i�in iyi bir planlama, teslim s�resi
analizi, planlama zaman aral���, ana �retim kalemleri, arz-talep
dengesi, kaynak bilgisi ve y�netim politikalar� gereklidir.
�r�n a�ac�: Son �r�n� �retebilmek i�in gerekli alt �r�nlerin ve
malzemelerin d�k�m�n� kademeli olarak veren ve bu alt �r�nlerin
�retim y�ntemlerini i�eren listelerdir.
Ba��ml� talep: Son �r�n i�in belirlenen talebi kar��layabilmek i�in
�retim s�recinde bu �r�ne ili�kin alt montaj i�lemlerinde kullan�lan
malzeme ve yar� �r�nlere ba��ml� talep ad� verilir. Dolay�s�yla
ba��ml� talep, �st d�zeydeki �r�n�n talep d�zeyine ba�l� olarak
belirlenir. Kavram ilk olarak 1965�de Orlicky taraf�ndan
kullan�lm�ţt�r.
Tedarik s�resi: Sat�nalma sipari�lerine ili�kin, sipari�ten
teslimata kadar ge�en s�re olabilece�i gibi tedarik ve i�
emirlerinin verilmesinden �r�nlerin �retilmesine kadar ge�en imalata
ili�kin s�re de olabilir.
Ortak kullan�m� olan malzemeler: Birden fazla nihai �r�n bile�iminde
yer alan yar� �r�n ve malzemeleri ifade eder.
MRP�nin varsay�mlar�
Malzeme gereksinim planlama sisteminin tasar�m� ve tasarlanan
sistemin �al��t�r�lmas� a�amas�nda sistem �evresi, parametre ve
de�i�kenlere ili�kin a�a��daki varsay�mlar kullan�l�r.
Envanterde kay�tl� t�m malzemelerin tedarik s�relerinin bilindi�ini
ve tedarik i�leminin bu s�re i�inde ger�ekle�ece�i
Sistemin kontrolu alt�ndaki t�m envanter birimlerinin sto�a girip
��kt���
B�r�t gereksinimlerin belirlenmesi a�amas�nda, �r�nlere ili�kin
montaj� olu�turan t�m par�alar�n o �r�n�n �retimi i�in i� emri
verildi�i anda haz�r oldu�u ve �r�n �retildi�i anda montaj�
olu�turan par�alar�n t�ketildi�i
Girdi olarak s�rekli ifade edilen baz� de�i�kenlerin de kullan�m
s�recinde kesikli ifade edilmesi ve sistemin buna ba�l� tasarlanmas�
Herhangi bir �r�n�n �retimi i�in verilen i� emrinin tamamen kendi
ba��na ba�lat�l�p, di�er i� emirlerinden ba��ms�z olarak
bitirildi�i.
Sistemin Girdileri
Ana �retim program�n� ayr�nt�l� hammadde ve malzeme temin
�izelgesine d�n��t�ren MRP sisteminin temel girdileri a�a��daki gibi
s�ralanabilir:
Ana �retim program�
�r�n yap�s�n� g�steren malzeme listeleri
Stok kay�tlar�
Tedarik s�releri
Sistemin ��kt�lar�
�al��t�r�lan bir MRP sisteminden elde edilebilecek temel bilgiler
a�a��daki gibi s�ralanabilir:
Sipari� a�ma bilgileri
A��lm�� sipari�ler i�in teslim s�relerini de�i�tiren yeniden
programlama
Ana �retim program�ndaki de�i�me nedeni ile iptal edilen sipari�ler
Stok d�zey bilgileri
Gelecek d�nemler i�in planlar
�e�itli konularda performans raporlar�
Planlanan ve ger�ekle�en tedarik s�releri
Programdan sapmalar
Teslim tarihi gelen sipari�ler
Hurda miktar�, gelecek d�nem i�in stok tahminleri
Maliyetlerin raporlanmas�
MRP mant���; ana �retim program�n� ayr�nt�l� bir hammadde listeleme
ve temin program�na d�n��t�r�r. �r�n a�ac�n� kullanarak, mevcut
d�nemler i�in ne zaman, ne miktarda malzeme kullan�laca��n�
belirlemesi yan� s�ra, daha sonraki d�nemlere ait �retim program�n�
kullanarak, ne zaman, ne kadar malzeme ihtiyac� olaca��n� da
hesaplar. MRP; stok kontrolu, kapasite ihtiya� planlama ve imalat
takibi gibi fonksiyonlarla da birle�erek g��l� bir stok, imalat
kontrol ve sat�nalma, sevkiyat planlama mekanizmas� haline gelir.
Kaynak�a
1. Acar Nesime, �retim Planlamas� ve Y�ntem Uygulamalar�, MPM yay�n
No:280, Ankara, 1989.
2. Ayta� Mustafa, Sezen Kemal, Bilgisayar Programlama ve Fortran 77,
Beta Bas�m, �stanbul, 1992.
3. Demir Hulusi, G�m��o�lu �evkinaz, �retim Y�netimi: Sistem Analizi
A��s�ndan Planlama ve Kontrol, Cilt 2, �stiklal Matbaas�, �zmir
1986.
4. Demir Hulusi, G�m��o�lu �evkinaz, �retim/��lemler Y�netimi, 4.
Bask�, Beta Bas�m, �stanbul, 1994.
5. Orlicky Joseph, Material Requirements Planning, Mc Graw Hill ,
Newyork, 1975.
6. Vollmann E. Thomas, William L. Berry, D.Clay Whybark,
Manufacturing Planning and Control Systems, Third Edition, Business
One Irwin, �llinois, 1992.
echo MRP- MRPII
MRP (Materials Requirements Planning) MALZEME �HT�YA� PLANLAMASI
�r�n Tan�m�
Echo MRP Mod�l� i�letmelerin �htiya� Planlamas�, Talep Tahminleri ve
Envanter Y�netimi gereksinimlerini kar��layacak �ekilde
haz�rlanm��t�r.
Hedef
Echo MRP ile , hangi malzemenin, hangi zamanda ve hangi miktarda
elde edilmesi gerekti�ini belirlersiniz.
Echo MRP, maliyet a��s�ndan en uygun sat�n alma de�erlerini dikkate
al�r ve minimum teslimat garantisi sa�lar.
Temeller
Echo MRP Uygulamas�nda , kullanabilir malzeme bilgisine sahip bir
kullan�c� herhangi bir zamanda plan ba�latma olana��na sahiptir.
Echo MRP kullan�c�n�n ihtiya�lar� tespit etmesini kolayca sa�lar.
Malzeme �htiya� planlamas�
��letmelerde planl� veya plans�z malzeme giri� ve ��k��lar�n�n sebep
oldu�u gereksiz stok hareketleri olu�ur. Gerek stok maliyetlerini
indirmek gerek eksik stoklar sonucu olu�an gecikmeleri gidermek i�in
i�letmeler ayr�nt�l� bir plan yapmal�d�r.
Ama�
Echo MRP ile malze bulunurlu�unu garanti alt�na al�rs�n�z.
Y�neticilerin, �retimden sorumlu ki�ilerin veya Sat�nalma
sorumlusunun i�lerini planlamas�na yard�mc� olur. Echo MRP ile
planlanan �retimleri zaman�nda teslim etmek i�in gerekli yar�mam�l
�retim emirleri ve sat�nalma sipari�leri olu�turulur. Echo MRP ile
do�ru �r�n�n �retilmesini sa�larken, gereksiz yar�mamul �retimlerine
veya gereksiz hammadde sipari�lerine engel olarak stok maliyetlerini
d���rebilirsiniz. Malzeme eksi�i nedeniyle m��teri sipari�lerinin
�retilememesi riskini de azaltabilirsiniz. Sipari� �zerine �retim
yap�yorsan�z, m��terilerinizle sipari�lerinin durumu hakk�nda g�ncel
bilgileri payla�abilirsiniz.
Sat�� ve Sipari� Y�netim Sistemi
M��teri Portf�y� Y�netimi
Fiyat Tablosu Olu�turma ve Takibi
M��teri Cari Hesap Y�netimi
Teklif Haz�rlama ve Takibi
Talep ve Sipari� Alma Y�netimi
Nihai Mamul ve Ara Hat Stoklar� Takibi
Sevk Talimatlar� Takibi
Sevk ve �rsaliye Bilgileri Y�netimi
Sat�n Alma ve Ambar Takip Sistemi
Malzeme Katalo�u
Sat�c� Portf�y Bilgileri Olu�turma
�r�n Katalo�u Olu�turma
Malzeme �stek Belgeleri Takibi
Malzeme Sipari�leri Yaratma ve Takibi
Sat�c� Teklifleri De�erlendirme
Malzeme Ambar Bilgileri Olu�turma
Malzeme Tesell�m Takibi
Malzeme Sarflar� Takibi
Masraf Merkezleri Olu�turma
Malzeme Raporlar� ve �statistikleri
�retim Planlama Sistemi
Mevcut ve Sipari�teki Hammadde Stoklar� Takibi
Mevcut ve �mal Edilen Mamul Stok Takibi
Hammadde Gereksinim Analizi
Yard�mc� Malzeme �htiyac� Tespiti
�retim ��lemlerinde �malat �ncelikleri Tespit Edilerek �malat
Emirleri Haz�rlama Haz�rlanan �malat Emirleri Do�rultusunda G�nl�k,
Haftal�k, Ayl�k �malat Programlar� D�zenleme ve �retim Birimlerine
Aktarma
�retimin A�amalar�n�n �zlenmesi ve �statistiklerinin Toplanmas�
�retim Prosesi Takip Sistemi
�malat �nceliklerine G�re �malat Emirleri Takibi
Hammadde Stoklar� �nceleme ve Takibi
Yard�mc� Malzeme �nceleme ve Takibi Boru �retim ve Prosesi Takibi
Ara Hat �retim ve Prosesleri Takibi
Hat Duru� Bilgileri Olu�turma ve Takibi
�retim Hatlar� Ar�za Giderme Bilgileri
Olu�turma �retim - Duru� �statistik ve Raporlar�
Vardiya Performans Raporlar�
�retim Hatlar� Performans Raporlar�
Hammadde Stoklar� Takip Sistemi
Gelen Hammaddelerin Stok Kayd� ve Takibi
�malata Al�nan Hammaddelerin Takibi
Sat�lan Hammaddelerin Takibi
Firma ve Fiktif Ambar Stoklar� Takibi
Fiktif Stoklardan Transfer Edilen Hammaddeler Takibi
Emanet Hammadde Stoklar� Takibi
Hammadde Stok Raporlar�
Mamul ve Yar� Mamul Takip Sistemi
Nihai Mamul Stoklar�n�n Takibi
Yar� Mamul Stoklar� Takibi
Ara Hat Stoklar� Takibi
Sevkiyat� Yap�lan Stoklar�n Takibi
Stok Parsel Bilgileri Olu�turma
Stok Raporlar�
Sevkiyat ve Faturalama Sistemi
Sevk Talimatlar� Haz�rlama ve Takibi
Haz�rlanan Sevk Talimatlar�na G�re Sevk ��lemlerinin Yap�lmas�
�rsaliye D�zenleme ve �rsaliye Bas�m�
Sevkiyat� Yap�lacak Stoklar�n Tesbiti
�rsaliye Bilgilerine G�re Fatura D�zenlenmesi
Sevkiyat Raporlar�
Kalite G�vence Sistemi
�malat Standartlar�
Hat �retim Standartlar�
�r�n Standartlar�
Test Sertifikalar�
Hammadde-Yar� Mamul Kalite Tespit ve Takibi
�r�n Kalite Tasar�m� Kalitenin �malata Y�nlendirilmesi
M��teri �ikayetleri Takibi
Muhasebe ve Maliyet Entegrasyonu
Nihai Mamul ve Ara Hat Stoklar� Takibi
Hat �malat Bilgileri
Malzeme Yedek Par�a Sarf Bilgileri
Fatura Bilgileri
Sat�� ve Sevk Bilgileri Entegrasyonu
Raporlama ve D�k�mantasyon Sistemi
Talep ve Sipari� Y�netim Raporlar�
Sat�n Alma ve Ambar Takip Sistemi Raporlar�
�retim Planlama Sistemi Raporlar�
�retim Prosesi Takip Sistemi Raporlar�
Hammadde Stoklar� Takip Sistemi Raporlar�
Mamul ve Yar�mamul Takip Sistemi Raporlar�
Sevkiyat ve Faturalama Sistemi Raporlar�
Muhasebe ve Maliyet Raporlar�
|
|
|
|
|
|
|